woensdag, januari 31, 2007

"Inhale Peace, exhale Love!"

Over oosters mediteren bestaan veel cliche's en het is gemakkelijk er de spot mee te drijven. Maar wat het nou werkelijk inhoudt, dat wil ik graag eens weten en ik neem het uiterst serieus. Hier betekent het: zes dagen geen interactie, niet spreken, geen oogcontact ook, doen alsof je hier alleen bent. En telefoon dekking is hier toch al niet..Zo werkt het allemaal dieper op je in, zeggen ze. Opstaan om 7.00 uur en de hele dag mediteren met een pauze voor studie en douchen. Dat douchen moet echt op die tijd want daarbuiten besparen ze op boiler capaciteit en is er geen warm water. Ijskoude slaapkamers met ijzeren bunkerdeuren, een menu van rauwe wortels, gewelde rozijnen, en bonenprut. En s'nachts je nek, rug en heupen martelen op een plank met een 5 cm dunne houtwolplak in jute, als matras. En om de haverklap een bel voor het volgende programmapunt. Dagenlang op mijn knieen rechtop zitten in de kou trek ik ook al niet met zo'n gekraakt skelet...Ik merk dat mijn geestelijke rijping in de weg wordt gestaan door deze fysieke toestanden, dus verlicht worden zal deze week wel niet lukken..
Er is een voorleesuurtje met uitspraken van grote meesters, en tussendoor de uiteenzetting over de theorie en de leer. Er is iedere middag yogales en die duurt uren. Ik voel dat dat heel goed is voor nek en rug, maar er zal heel wat meer voor nodig zijn om de beddenmarteling te neutraliseren. De creatieve meditatie van 12.00 tot 13.30 is een uitkomst, want tekenen vind ik heerlijk, ik kan erbij op het dak hangen in de houding die ik zelf wil, mmm, en opwarmen in de zon! Het komt erop neer dat je een statement krijgt waarover je een tekening maakt. Meestal iets met "peace" en de moeilijke leerweg der introspectie en onthechting. Of deze: "Het is arrogant om te denken dat je weet wat het best is voor een ander." OK dan, gaat'ie..
Maar wat heb ik nou geleerd? Eigenlijk niet echt iets nieuws. En mix van de dingen die je leest bij Herakleitos, bij Plato, bij de neoplatonici, Proclus, de Stoicijnen, Marsilio Ficino. In de Bijbel of bij de Christelijke mystici. Maar dat alles gepaard aan lichamelijke oefeningen, adem training, yoga en voedingsleer. Maar ik denk niet dat ik hierdoor voortaan anders met teleurstelingen en tegenslag zal omgaan. Gezonde relativering, incasseren en weer doorgaan, niet alleen aan jezelf denken, en je niet van de wijs laten brengen met of zonder oosters drama zijn me al met de paplepel ingegoten.
De stof is geheel op de Hindu en Buddhistische grondslag gestoeld, met reincarnatie en meer dingen die je niet gaat geloven na zes dagen op een berg, maar die wel onlosmakelijk zijn verbonden met de zienswijze. Iedere sessie wordt begonnen met een Sanskriet gebed wat niet veel doet als het niet jouw ding is, en dat ook niet ineens jouw ding wordt. Wel heb ik en passant de Bhagavad Gita gelezen voor mezelf, waarin de hoogste god Krishna aan de held Arjuna de weg naar de verlichting uitlegt in een dialoog. Dat is precies de stof die we in de lezingen versimpeld te horen krijgen. Zo heb ik wel een goed beeld van de theorie opgebouwd. Ook hoor ik moeilijk te geloven dingen. Er zijn ademtechnieken die je rustig van geest helpen worden, dat lijkt me zo klaar als een klontje. Maar het voorbeeld dat tijdens de yogales wordt gegeven... Linkerneusvleugel dichtdrukken en alleen met rechts ademen helpt voor de vertering, en is goed als je wilt afvallen. Vier keer daags poosje doen op een lege maag. Rechterneusvleugel dichtdrukken en met links ademen helpt als je dikker wilt worden. Ik zou wel eens willen weten hoe dat dan werkt, gesteld dat het klopt.

Ook aardig om te observeren: De drie fasen van geestelijke rijping, Tamas, Raji, en Sattva. Iedereen heeft een mengsel van alledrie in zich, maar een domineert er altijd.
De minst rijpe fase is "Tamas", "Lethargie". Dit type mens stelt alles uit, geeft altijd anderen de schuld, is "utterly confused", zal niet logisch denken of plannen, kortom, maakt overal een zootje van en vlucht dan het liefst in verdovende middelen voor de gevolgen. Ze zoeken de gemakkelijke weg via list en bedrog, zijn meesters in smoesjes ophangen en pakken niks degelijk aan. Last van enige schuldgevoelens als ze zo doorsukkelen hebben ze niet ook niet als anderen de dupe worden want elk inlevingsvermogen ontbreekt.
Een stap volwassener van geest ben je in de fase van de "Raji" oftewel "Sensualiteit". Deze categorie kan erg goed plannen, is gericht op resultaten, maar dan vooral om de zintuigen (senses) te bevredigen, via geld, mooie complimenten, en alles wat ze maar lekker en fijne sensaties vinden. Daarbij gaat de verantwoordelijkheid niet verder dan de eigen familie, ze delen niets als dat niet hoeft. Als je in deze fase al wat verder bent wil je niet zozeer geld, als wel schoonheid, of poezie, of ander moois, dingen die wat subtieler zijn van aard.
En dat is het begin naar de volgende trede van rijping, de "Introspectie", "Sattva" die onthecht, onzelfzuchtig, en op zoek naar zelfverwerkelijking is. Na deze derde fase ben je zuiver gericht op het vinden van de waarheid, laat je gemakkelijk alle wereldse zaken los, en komt de verlichting een beetje in zicht.

En dan komt er een observatie die me van een Indiase docent verbaast want on-Indiaas eerlijk is. Hij zegt dat ook hele naties een geestesrijpheid hebben. Namelijk dat India en de meeste derdewereldlanden naar hartelust vastzitten in de eerste, lethargische fase. Oftewel geestlijk nog zeker honderd jaar achter liggen op het "Westen". Niks plannen, niet samenwerken, meteen schreeuwen bij alles zonder te weten wat je zegt, lekker pakken wat je pakken kan zolang je er mee wegkomt. Geen enkel verantwoordelijkheidsgevoel, en bij nood de boze ander de schuld geven. Tenminste, op die paar guru's na dan. Nou, dat is wel precies wat ik van India heb gezien. Ik kan me ook voorstellen dat een meditatiecursus hier in het asociaal ingestelde India nog wel wat meer te brengen heeft dan aan ons. Dan voegt de docent toe dat het "Westen" al neigt naar de derde stap, die van de Sattva, de introspectie. Ziedaar de toenemende zorg voor het milieu en de opkomende macht van de NGO's waar Lubbers over sprak.

Maar in de Bhagavad Gita staat ook dat de lethargische mens haast zeker een wedergeboorte krijgt als laag creatuur. Je vraagt je dan wel af hoe dat gaat, als de hele Indiase natie lethargisch is dan zou je hier op den duur wel erg veel wormen en toch geen 1 miljard mensen meer moeten vinden...Je weet natuurlijk nooit wat er onder die grond allemaal nog zit, maar...

Dat loslaten is uiteindelijk waar de hele cursus om draait. Bijt je niet vast in zogenaamde waarheden maar laat die los en dan ben je vrij. Maak je niet druk om geld en aardse zaken dat komt vanzelf goed. Alhoewel..Het is misschien maar goed dat niet iedereen in deze wereld een Saddhu is. Het zou met de pensioenen en de NS-vertragingen nooit meer goed komen...