Wachten op de auto

Vandaag gaan we voor de laatste keer naar Noida, Noud en ik, voor de afscheidslunch met Anurag, bij mijn favoriete restaurantje daar. Dus we wachten netjes om 12 uur op de chauffeur van gisteren. Harjinder is met Brian, een andere ING collega, op stap. Maar de auto komt maar niet. We staan zeker een half uur te wachten op straat als Harjinder belt en meldt dat de auto pas over een kwartier hier is. Ik zeg tegen Noud dat we dan maar even verder de straat in moeten lopen, omdat daar soms wat oude autootjes staan, wel leuk om even te kijken. En dat is niks teveel gezegd... De hele oprit naast een van de huizen is overdekt en staat er vol mee. Er lopen wat jongens voor het onderhoud en die nodigen ons uit om binnen te komen en uitgebreid te kijken... Jaguars vooral, MG's, een Dodge, een Buick, en ook merken waar ik nog nooit van heb gehoord, zoals een DeSoto. De bruin-beige Buick heeft een imposante slang aan de linkerkant, dat is de toeter. We maken lekker veel foto's en dan is daar ons eigen vervoermiddel.
Het kleinste modelletje Tata Indica...maar wel met chauffeur...

Laatste dag op kantoor..

Midden in de twee laatste weken die ik in Delhi als vakantie heb, staat mijn laatste werkdag gepland om nog wat dingen af te ronden. Vandaag dus voor de laatste keer met Harjinder in de auto naar Nucleus. We rijden langs dezelfde koeien en bouwterreinen en reclameschilderingen als altijd, maar vandaag kijk ik er toch anders naar...Om negen uur rijd ik voor de laatste keer het terrein op, en Harjinder zet me af, zoals gewoonlijk recht voor de deur van het gebouw waar ik zit. Ik werk nog een beetje aan de presentatie die ik heb voorbereid voor de CEO, voor Anurag en voor Prakash, de twee VP's waar ik voor heb gewerkt. Die afspraak staat om drie uur dus ik heb nog mooi tijd om er even naar te kijken. En er komt zoals gewoonlijk bij Indiase afspraken bijna een kink in de kabel: Vishnu, de CEO, vliegt vandaag naar Dubai. Gelukkig blijkt hij pas s'avonds laat te gaan en wordt mijn afspraak alsnog bevestigd. De tijd vliegt. Anurag wil me graag vantevoren even apart spreken, hij wil weten wat ik ga presenteren, ik geloof dat hij er zenuwachtig over is. Dus nemen we het hele ding even door en snijd ik er de scherpste kantjes een beetje af. En dan volgt de lunch, met mijn vrienden. We rijden naar Dhabba, een Indiaas eettentje waar we bijna twee keer per week gingen luchen. De eigenaar kent ons Nederlander nu goed en maakt altijd meteen een tafel vrij als we verschijnen. Zo ook nu ik kom met een groepje Indiase collega's. Nog een keer de vaste lekkere bestelling doen, van malai kofta en dal makhani en butter naan...En dan is het tijd voor pakjes. Ik heb voor de meiden allebei een mooie zilveren armband gekocht, voor Prateek een boek, en voor Madhur die nogal kunstzinnig is heb ik een Indiase miniatuur schildering op zijde ingelijst, dat was nog een heel gedoe gisteren om het netjes te doen. Neha zit al in Dubai voor Nucleus, die was ineens binnen een week weg. Haar manager gaat haar vandaag volgen, en die krijgt dus een pakjes-bezorg opdracht mee...Maar ik ben zelf ook aan de beurt. Ik krijg een rood koperen beeld van de dansende god Shiva, en ook nog eens zilveren enkel-sieraden, om te dragen bij mijn sari's. Ik zou het zelf niet snel kopen maar als ik ze eeenmaal om heb wil ik ze niet meer af..

En dan de presentatie aan de bazen...natuurlijk een inhoudelijk stuk over mijn opdracht. Ik geef een samenvatting van de eisen die Europese banken aan de banksoftware van dit bedrijf zullen gaan stellen, want bankieren in Azie gaat wel wat anders dan in Europa, en als Nucleus de Europese markt op wil met haar producten, dan moeten ze die daarop aanpassen. Dat is wat ik voor ze heb onderzocht, ik heb er een dik rapport over geschreven en er alle bankwetten voor gelezen. De highlights van de verschillen uit de Europese bankpraktijk die ik uitleg klinken de heren inderdaad geheel onbekend in de oren. Bijvoorbeeld dat we in Nederland als vrouw niet de naam van onze echtgenoot en van onze vader hoeven opgeven als we een bankrekening openen. En dingen als spaarloon en levenlooprekeningen. Dat soort producten bestaan niet in India. Natuurlijk presenteer ik ook een stukje over mijn leven op kantoor, een hele lijst leuke dingen en zaken die ze vooral moeten blijven doen. Maar er is ook een lijstje zaken die echt voor verbetering vatbaar zijn. Ze laten de meest slimme mensen domme klusjes doen omdat ze formeel junior zijn. De laagste nivo's managers laten de laag onder hen keihard werken, soms wekenlang tot 12 uur s'nachts. En zo nog wat gewoonten die een medewerker niet echt zullen motiveren. En dan is Nucleus nog modern en "humaan". Ik heb het met mijn vrienden van dichtbij kunnen ervaren, praktijken die je van de managers niet snel hoort als je ze interviewt...

Met mijn nieuwe collega Brian staan we nog even te kijken bij de bomen die door klant-bedrijven zijn geplant in de tuin van Nucleus, en dan neem ik voor het laatst afscheid van Sonal, Prateek, en Madhur. Voor de laatste keer langs de enorme vuilstort in Noida naar huis rijden, met de indrukwekkende zwermen roofvogel die erboven cirkelen. Ik wist niet dat je door het zien van een vuilnisbelt melancholisch kon worden..

In India en uit de tijd

Standaard dingen in India die eigenlijk in een andere tijd thuishoren (of op de camping) maar die je zeker niet verwacht in een wereldstad anno 2007!
En de lijst is natuurlijk nog lang niet compleet....

ongeveer 100 jaar geleden

-Ossenwagens
-Kolenstrijkijzers
-Rijden op een ezel
-Schoenpoetsers op straat
-Veel bedelaars
-Grote horden huispersoneel
-Open riolen
-Handgeschilderde reclame op muren
-Onverharde wegen
-Wonen in geimproviseerde hutten
-Handkarren
-Vuilnisbelten op straat
-Kleding op de bleek laten drogen
-Nauwelijks of geen straatverlichting
-Hoogbouw zonder hijskranen, helmen, vangnetten, verzekeringen
-Steigers van houten palen en henneptouw
-Handgeschilderde letters en logo's op bussen en vrachtwagens
-Vuilnis ophaal met een jute zak door een mannetje met bakfiets
-Door ouders gearrangeerd huwelijk en dan bij je schoonouders intrekken
-Electrische kabels als guirlandes en chaotische trossen boven de straten
-Meuten zwerfhonden op straat
-Onbekendheid met het concept privacy
-De vloer vegen met een takkenbezem, geen stofzuiger hebben
-Geen veilig drinkwater uit de kraan
-Nauwelijks verkeersborden
-Wegen op twee schalen met losse gewichten
-Handel in enorme blokken ijs voor de koeling
-Een houten stok van een meter als standaard wapen bij de politie

Ongeveer 50 jaar geleden

-Cash je electriciteitsrekening betalen bij het energiebedrijf
-Jaren vijftig model wasmachines, bovenladers, de hele was met de hand uitspoelen
-Overdreven hierarchische werkverhoudingen
-Alles overstijgende sociale controle
-Kleine gespecialiseerde buurtwinkeltjes, sporadische supermarkten
-Nederig koffie serveren aan de baas op kantoor
-Mechanische typmachines en papieren formuliertjes voor de gekste soorten aanvragen
-Zonder helm achterop de motor
-Drie bedienden in de winkel om je boodschappen in te pakken
-Zeep in blokvorm voor de was
-Van plastic draad rondgebreide pannensponsjes
-Gascomfort met een gasfles

De strijk van de wijk

Op dit blog is een heleboel informatie te vinden over wat ik hier zoal meemaak. Vooral veel dingen die opvallen of heel anders zijn dan thuis. Dus niet zo gek om eens aandacht aan wat gewone dingen te besteden. Wat eet ik nou allemaal, hoe ziet een gewone werkdag er uit, hoe gaat dat met inkopen doen?

Ik begin maar met het huis. Indiase huizen die je kunt huren zijn meestal te groot, donker, erg vies en vettig (die gestoffeerde meubels, hhuuuuuh!) en naargeestig. Ze zijn gemaakt voor een complete familie met aangetrouwde schoondochters en al. Vandaar dat iedere slaapkamer een eigen badkamer heeft, eigenlijk functioneert dat als appartementje in het appartement. Mijn huis valt in dat opzicht erg mee. Het is een soort lichte bungalow bovenop een andere blok. Ik heb een voordeur van glas, die boven aan een trap zit, die buiten langs het huis loopt, langs overloopjes en plateautjes waar planten staan. Als je binnenkomt sta je meteen in de zitkamer annex eetkamer en gang, het is een ruimte met zijruimten zonder afscheidingen. Er is een heel groot raam naar het dakterras, dat voor de zitkamer ligt, en waar je vanaf de voordeur met nog een ander klein trapje heenloopt. Aan de zijkant is ook nog een ruim balkon met openslaande deuren, dus het is echt fijn licht in huis. Alle vloeren zijn van grote platen wit marmer met groen inlegwerk langs de randen. Omdat ook de wanden leeg en wit zijn is het niet sfeervol en galmt het. Het eerste wat ik deed was een kleurige beddesprei over de enorme eettafel gooien voor een beetje kleur. Gelukkig heb ik mooie maar wat aftandse meubels, antiek Indiaas, en met wat kleurige indiase textiel ziet het er toch vrolijk uit. Maar lekker zitten kun je niet, de bank is heel klein en je glijdt eraf.
De keuken is drie bij drie meter, shabby, en smoezelig. Van het fornuis glijden de pannen af terwijl je kookt, omdat het rekje waar ze op staan totaal niet past. Onder het aanrecht staat een grote vaalrode gasfles waar je 3 maanden op kookt. De kastje zijn beschimmeld en vettig tegelijk, geen schoon nmaken aan, ze stinken en de deurtjes hangen scheef open. De muur boven de gootsteen bladdert iedere dag een verse laag witte kalk over het hele aanrecht. En over de schone vaat, aanrecht leeghouden is een must. Omdat het ook in de grote roestige spoelbakken valt, zijn die haast permanent verstopt. Er hangt een flexibele slang van een meter lengte onder de afvoer, die hangt los boven een afvoer putje in de vloer. Over de vloer stroomt dus alles wat je door de gootsteen gooit en die stank is niet lekker! warm water is er niet meer, de keukenboiler heeft het tegenwoordig ook opgegeven. Koken doe ik haast nooit, al was het maar omdat ik geen echte pannen heb. Wat licht metalen schalen en een aluminium aanbak wokje. Drie borden en geen enkel scherp mes. Dat is trouwens over de hele linie zo, fully furnished huis, hahaha. De gewone huishoudelijke dingen zijn of niet aanwezig of kapot of van zo slechte kwaliteit dat je het niet durft aan te raken. Er zijn kranen in huis die ik opendraaide en echt niet meer dicht gingen. De wasmachine, daar heb ik allang een apart stukje aan gewijd, en over de electriciteit en het douchen met emmertjes en teiltjes wil ik het niet meer hebben. O ja, de tweede boiler is nu ook ontploft. Maar geen kortsluiting en waterballet deze keer, dus gelukkig weer niet ge-elektrocuteerd.
Tenslotte heb ik twee slaapkamers. Ik gebruik de kleinste omdat daar een prachtig gebeeldhouwd bed staat op hoge gedraaide poten. De enige echte reden waarom ik voor dit huis viel. Met een plak schuimrubber als matras. En een mooie sprei van de Janpath markt. En het valt nog mee, ik ben ondertussen zo gewend dat ik er ook redelijk in kan slapen.

Op het dakterras vliegen de roofvogels langs op ooghoogte, ze zwieren vlak langs je en al een paar keer probeerde er een mijn hoofd te grijpen. Je voelt een harde tik van achteren en er komt zo'n beest met een spanwijdte van anderhalve meter over je heen vliegen! Op het achter balkonnetje bij de slaapkamers zitten twee duiven, een stelletje. Die wonen daar al zolang ik hier zit, ze maken me iedere ochtend wakker met hun gekoer, heel gezellig. en wat je hier verder allemaal hoort....natuurlijk de kraaien, en de musjes en allerlei exotische vogels en fluiters. Maar ook veel getoeter op straat, en de mooie heldere klank van fietsbellen van de riksja rijders. Je hoort de roep van venters en schoenpoetsers en vuilnismannen die per fiets langs de huizen gaan en hun diensten aanprijzen. Verder hoor je de hele dag een soort zwembad geluiden, met kindergegil en gezang en appplaus en de harde tikken van cricket ballen. Geen dag zonder dat er in het parkje cricket wordt gespeeld! Achter het parkje tegenover me ligt een grotere weg. Daar komen s'avonds de groente en fruit verkopers met hun handkarren. Dan stroomt het huispersoneel uit de hele wijk naar het toegangshek van de afgesloten enclave, en is het druk op straat, puur en alleen van bedienden die inkopen gaan doen. Ze hebben allemaal leuke kleine stalen melkbusjes in de hand, want bij "Mother Dairy" halen ze iedere dag verse melk, die is er vanaf vijf uur. Ik vind het heerlijk om dan een wandeling te maken, de guards die voor ieder huis zitten kennen me ondertussen en groeten heel vriendelijk. Op de hoek staat onder een geimproviseerd afdak een jongen te strijken met een kolen strijkijzer. Dat is hier heel normaal. In kleurige balen verpakt ligt de hele strijk van de wijk op zijn tafel en daar is hij de hele dag zoet mee.

Ook al is er veel mis, heb ik een bedrieger van een huisbaas, en is het bepaald geen huis naar westerse maatstaven, ik ben toch blij met wat ik heb. Ik heb namelijk huizen gezien die nog veel erger waren. Ik ben echt gehecht geraakt aan het wijkje, beschermd en toch druk en kleurrijk. En mijn zonnige marmeren dakterras tussen de palmtoppen maakt ook heel wat goed!

Cheater V

Het verhaal van de huisbaas die mij zijn tien keer hogere electriciteitsrekening blijft geven speelt al meer dan drie maanden. Ik heb alle gegevens die het bewijzen, ik kan inloggen op zijn account bij het elektriekbedrijf en al zijn rekeningen en statussen inzien. Op een dag in maart heeft Anurag van mijn Indiase werkgever hem gebeld met een pittige toon en hij schreeuwde en bleef schreeuwen dat ik een wantbetaler ben en dat die rekening van mij echt zo hoog was. Hij kletste zich geheel vast met argumenten die juist voor mij spraken..en stopte me de week erop weer gewoon de tien keer te hoge foute rekening van hemzelf toe.

Omdat de termijn er bijna op zit en het geld anders van de borg wordt afgetrokken wordt het tijd om het op te lossen en goed ook. Dus nu een face to face gesprek met Gujral, weer met Anurag en mij samen, in zijn kantoor beneden. Alle data helder in overzicht op een rijtje aan hem voorgelegd, en ja hij was het er helemaal mee eens. Maar dit was alleen logica en bewees niet welke meter bij welke rekening hoorde. Die kleine rekening was van de middelverdieping, want daar woonde alleen zijn zoon, alleen, dat moest echt de kleinste rekening zijn. (hmmm, dat is ten eerste niet waar, er wonen er meer, en woon ik dan niet alleen?). En de grote rekening is en blijft voor mij. We hebben wel meteen getest welke meter bij welke verdieping hoort, door de boel stil te leggen. Dus dat is nu in ieder geval duidelijk en daar zijn we het over eens. Maar nu nog de meter aan de juiste rekening koppelen....Gujral vindt nog steeds dat ik maar een klachtbrief naar het elektriekbedrijf moet sturen en dan wil hij wel mede ondertekenen. En hij heeft wel vast de hoge rekening "voor mij" betaald, want anders word "ik" afgesloten....en nu wil hij graag contant geld zien (hmm...IK zou mijn wantbetalende huurder lekker in het donker laten zitten als die rekening echt de zijne was..zeker bij zo'n immens bedrag..nog een teken dat het om Gujrals eigen rekening gaat en hij het donders goed weet). Dus we melden hem dat volgende week die klacht brief dan wel langskomt bij hem, om mede te tekenen...en zo winnen we tijd.

Want nu duidelijk is dat meneer volhoudt in de bedriegerijen, zit er maar een ding op: met spoed een bevestiging van het elektriekbedrijf krijgen voor hij andere dingen uithaalt. Vandaag verlaat ik het kantoor dus voor drieen om op tijd thuis te zijn voor een afspraak met een ingenieur van het stroombedrijf om de zaak voor eens en altijd op te lossen. Inderdaad is Argit van Nucleus er en de ingenieurs zijn er met twee man sterk. Maar ze kunnen niet helpen. Ze kunnen alleen vaststellen welke leiding naar welke verdieping loopt, maar dat wisten we al. Dus we gaan maar eens naar het BSES kantoor. En dat is gesloten...geen kans dat er vandaag nog iets wordt opgelost.. Argit probeert zich via de achterdeur naar binnen te werken en dat lukt hem... maar hij blijft eeuwig weg. En ik sta duidelijk teleurgesteld voor het hek te hangen met een stapel rekeningen in de hand...En nu heb ik er voordeel van om een bijzonderheid te zijn als westerse vrouw...Er komen wat jonge ingenieurs langs die me vragen wat er mis is en of ze kunnen helpen. Als ik vertel wat er mis is nemen ze me meteen mee naar binnen en brengen me naar de bovenste verdieping bij de business manager. Die spreekt perfect Engels en snapt meteen de situatie. Hij stuurt drie senior mannen met me mee naar huis!

Ze kunnen de nummers op de meters bereiken en zien snel hoe de koppelingen liggen. En juist als ze dat vaststellen komt Gujral zelf plotseling thuis en begint de pret. Kom er bij kerel, we zijn er uit hoor! De ingenieurs zepen hem van drie kanten in met de nummers en de rekeningen en wat bij wat hoort.. We hebben alle papieren bij de hand en ze hebben er duidelijk lol in deze miljonair met zijn drie mercedessen te mogen corrigeren. Er komen dikke viltstift tekens op de meters te staan. Gujral wijst beteuterd op zijn zelfgemaakte stickertje op mijn meter waar het foute rekeningnummer op is geprint..
"Maar dan is jullie label fout, dit is een label van jullie..."
"Nee meneer, wij gebruiken geen zelfgeprinte papieren labels die we met plakband bevestigen, iedereen kan wel ergens iets opplakken."
Hij zoekt nog eens sputterend naar oude plakkertjes en plakbandjes die er niet toe doen en probeert er nog een sputter argument uit te slepen maar geeft dan op.
"Dus ik heb haar rekening zitten betalen?"
"Ja meneer, en die grootste rekening is van u".
En dan pakt hij zijn telefoon en begint tegen iemand in zijn eigen kantoor te schelden die de rekeningen administratie moet veranderen. Hij gaat uitleggen hoe de nummers nou wel zitten...en doet net of het de fout van zijn administrateur is en niet zijn eigen geplande oplichtersgeest.

Ik bedank hem hartelijk voor zijn vriendelijke en behulpzame houding en ondersteuning...

THE END (?)

Klimaat Delhi

Het is half april en het is heet. Gewoon, vies heet. Buiten is het tegen de veertig graden in de schaduw, overdag. En als ik de airco niet aanzet is het binnen haast nog warmer. Ik woon op de bovenste verdieping van een betonnen blok, en daar staat de zon de hele dag op te branden. Op het dak en op de achtergevel, waar de slaapkamers zijn. De ramen zijn van enkel glas en je voelt de warmte er aan de schaduwkant doorheen branden als ik het binnen koel met de airco's. Gelukkig werken die goed. Ik heb er vier, lekker makkelijk met afstandsbediening. Twee in de zitkamer annex eetkamer, en in elke slaapkamer een. En iedere ruimte heeft een of meer fans aan het plafond. Voor ik ga slapen koel ik de slaapkamer. Dat gaat goed, 22 graden is lekker koud. Maar als ik hem uitzet om de herrie is het binnen drie kwartier weer net zo broeierig, ook s'nachts, het beton blijft de warmte van overdag afgeven.
Het zal nog veel heter worden, in juni en juli. To 45, 50 graden. En dan te bedenken dat ik me nu al lamgelegd voel door de warmte. En je weet haast niet wat je voor nette kleding aan kunt naar kantoor...Maar s'nachts is het buiten lekker. Gewoon 25 graden, en een briesje. Heerlijk!

In de winter was het koud. Niet zoals in Nederland natuurlijk, al zag ik in de krant termen van "bijtende koude". Zo'n graad of 15 overdag en in de nacht tot een graad of 2, 3 afkoelend. Maar je hebt hier geen verwarming. En de ramen sluiten slecht, ze waaien gewoon open zonder dat je ze kunt vast zetten. Als je dan een lauwe douche moet nemen in een tochtige badkamer, is 2 graden niet lekker. Dekens waren er ook niet. Dus de winter in dit huis was veel kouder dan thuis..Elke dag een of twee dikke truien aan in huis en s'nacht een kruik improviseren met een waterfles en dan nog wakker liggen van de kou.

De indiers beleven het weer heel anders dan wij, volgens mij. Ik zag in februari, maart in de ochtend nog mensen met wanten en een muts op fietsen, en toen was het overdag toch echt 22 graden, en s'morgens zeker 10. De babies ook mutsje op en sjaals om, overdag. En niet te vergeten: de hondjes. Allemaal een lekker warm dekje om. De huisdieren althans, met 25 graden! De meuten zwerfhonden op straat konden die koude wel aan zonder.

En nu is het lente. Dan denk je aan bloeiende bloemen, aan frisse knoppen, aan ontluikend groen. Maar nee. Het voelt hier als herfst. Ik wist het niet. Maar tot mijn verbazing laten alle bomen hun blad ineens vallen. Terwijl de warmte heter is dan bij ons in de zomer. Zelfs het licht lijkt herfstlicht, doordat er geen blad aan de bomen zit. Raar! Ik heb het nagevraagd. De bladeren zullen met twee maanden weer terug zijn. De nieuwe knoppen zitten er al stiekum aan. Ik snap het wel. Het regenseizoen komt hierna, en dan is het voor de jonge aanwas veel fijner om te groeien.

In de krant bezingt iemand de prachtige "spring, when you can enjoy stepping through thick layers of multicoloured fallen leafs." Niet alleen de mensen zijn in de war met het klimaat...